Sulama sistemi tipleri

SULAMA SİSTEMİ TİPLERİ

Kent içindeki yeşil alan tiplerine göre sulama sistemi üç gruba

ayrılmaktadır. Damlama sulama sistemi, yağmurlama sulama sistemi ve elle

sulamadır.

1.Damlama Sulama Sistemi

İlk zamanlarda tarımsal endüstriye hizmet etmek için geliştirilmiş

bulunan damlama sulama bugün kent içindeki yeşil alanların sulanmasında

kullanılmaktadır. Ağaç, ağaççık, meyve ağaçları ve çalı

gruplarının sulanması bakımından önemli bir yere sahiptir. Son 5-10 yıl

içinde kentsel alanlarda süs bitkileri, yer örtücüler ve çiçek

parterlerinin sulanmasında da başarıyla kullanılmaktadır. Damlama sulama

sistemi ile sulama, en ekonomik su ve sulama zamanı kullanımı sağlar. Bu

sistem, yüzeysel akışa meydan verilmeden ve buharlaşma ile su kaybına yol

açıl sulama, en ekonomik su ve sulama zamanı kullanımı sağlar. Bu sistem,

yüzeysel akışa meydan verilmeden ve buharlaşma ile su kaybına yol

açılmadan sulamayı gerçekleştirdiği için mükemmel sulama biçimidir.

Erozyonun sorun olduğu yamaçlar ve karmaşık bitkilendirmeler  içinde

damlama sistemi en uygun sistemdir. Bu tip sulamada toprak sürekli olarak

nispeten, nemli, bitki yaprakları ıslanmadığından külleme denilen bitki

hastalığı da olmayacaktır. Aynı zamanda toprak sadece damlama başlıkları

çevresinde ıslandığı için yabani ot büyümesi az olacaktır. Damlama

sulamada sistemin çalıştırılması kolay, yatırım maliyeti ve işçilik

giderleri düşüktür. Suyun ve su ile birlikte gübrenin istenilen miktar ve

zamanda dengeli bir şekilde bitkiye verilebilmesi yüzünden su ve gübreden en

üst düzeyde yararlanma söz konusudur. Damlama sulama esnektir. Bu esneklik

peyzaj endüstrisi için bir üstünlüktür. Çünkü bitki olgunlaştıkça

sisteme yeni emitör ya da damlalıkların eklenmesi mümkündür.

2.Yağmurlama Sulama Sistemi

Çim ve yer örtücü gibi bitkisel peyzaj elemanları ile kaplı alanların

sulanmasında kullanılır. Püskürtür yada sprey başlıklı sistemlerin çok

yönlülüğü, bu sistemlerin her tip alanda yoğun bir şekilde kullanma

nedeninin en belirgin açıklamasıdır. Masraflı olmasına rağmen,

otomasyonda, verimlilikte, rahatlıkta, işçilik tasarrufunda ve estetik

değerde en yüksek faydayı sağlaması yüzünden bunlar en çok kullanılan

yağmurlama sistemini oluşturur. Döner başlıklı yağmurlama sistemleri,

püskürtür başlıklı sistemlere göre daha az masraflı olduğundan, toplu

konut bahçelerinde, semt ve şehir parklarında , spor oyun alanları ve golf

alanlarında, resmi binalar, fabrikalar vb. gibi büyük ölçekli projelerde

oldukça idealdir. Bu proje alanları, genel olarak yaya yolları, binalar vs.

ile fazla bölünmemiş olmalıdır.

Günümüzde, ekonomi sağlamak yada birim zamanda daha az su harcamak

düşüncesiyle daha küçük alanlarda da döner yağmurlama başlıkları

kullanılmaktadır. Ancak böyle alanlarda bu başlıkların binaları, sert

zeminleri ve komşu arsaları ıslatmak gibi sakıncaları nedeniyle ıslatma

alanı içinde tam randımanlı sulama yapılması genellikle mümkün

değildir. Çünkü, bir döner yağmurlama başlığının ıslatma alanı

çapı yaklaşık olarak 12 m ile 60 m arasında değişmektedir. Aynı sulama

alanında püskürtür başlıklı ve döner başlıklı yağmurlama sistemleri

birlikte kullanılmamalıdır; aksi takdirde dengesiz bir sulama yapılmış

olacaktır.

Damlama sulama ve yağmurlama sulama sistemi kurulurken dikkat edilecek en

önemli husus; bu iki farklı tipteki sulama sistemlerini aynı dağıtım

ağına bağlı olarak çalıştırmamak gerekir; çünkü bunların çalışma

basınçları ve sulama süreleri birbirinden oldukça farklıdır.

*Elle Sulama. Kent içindeki yeşil alanların ilk basamağını oluşturan

bina düzeyindeki yeşil alanların sulanmasında elle sulama kullanılabilinir.

Ev bahçesinin küçük olduğu ve ev sahibinin bahçe bakımı ile bizzat

kendisinin ilgilenmek istediği zamanlarda zevkli ve dinlendirici bir uğraş da

olabilir. Elle sulama, ya delikli teneke kova yada sulama hortumu kullanılarak

yapılır. Delikli kova ile sulama özellikle fide yastıkları gibi özen

isteyen yerler için uygundur. Hortumla sulama, çim ile kaplı alanlarda

belirli aralıklarla dağıtılmış, döşenmiş bir musluk ağını

gerektirir. Musluğa takılan sulama hortumu doğrudan doğruya elle veya

ayaklı yada el fıskiyeleri ile birlikte kullanılır. Ancak, büyük alanlarda

hortum ve fıskiyelerin bir yerden bir yere taşınması hafta içinde saatleri

alabilmektedir. Ayrıca bu biçim sulama görsel olarak da pek estetik

değildir. Yoğun insan gücü kullanımını gerektiren elle sulamada tesis

masrafı düşük, işletme masrafı yüksek ve aynı zamanda sulama işi de

çok yorucu ve zaman alıcı olduğu için geniş mekanlarda tercih edilmemelidir.